Omgevingsvisie

De Omgevingsvisie voor Nuenen

Onze Omgevingsvisie is klaar. De Omgevingsvisie voor Nuenen is gebaseerd op de kernkwaliteiten dorps, gezellig, groen en rustig en op de wensen vanuit de gemeenschap. Maar ook op trends en ontwikkelingen als duurzaamheid, gezondheid en klimaat, woningbouw en mobiliteit, individualisering en vereenzaming. Daarnaast gaven de inwoners een duidelijke boodschap mee: “Houd Nuenen zoals het is”. 

Participatie

De Omgevingswet gaat uit van een gedeelde verantwoordelijkheid voor de fysieke leefomgeving. Daarom hebben we in de weg ernaartoe samengewerkt met vele partijen als inwoners, ondernemers, verenigingen, belangengroepen, experts en partners. Hoe deze participatie eruit zag, ook dat staat in de Omgevingsvisie.

Vastgesteld

De Omgevingsvisie is op 30 september 2021 door de raad vastgesteld.

Ga naar de speciale website over de Omgevingsvisie Nuenen

Wat staat er in de Omgevingsvisie Nuenen?

Omgevingsvisie Nuenen - vastgesteld

Op 1 juli 2022 gaat de Omgevingswet in. Met de komst van deze wet verandert er veel. Zo bundelt deze wet 26 bestaande wetten voor onder meer bouwen, milieu, water, ruimtelijke ordening en natuur. De Omgevingswet verplicht alle gemeenten om een omgevingsvisie op te stellen over de toekomst van de gemeente. Met onze omgevingsvisie hebben we nu één beleid voor Nuenen voor onze fysieke leefomgeving en hoe de kwaliteit hiervan kan worden verbeterd. De visie kijkt onder meer naar ruimtelijke ordening, de inrichting van het openbaar gebied en het milieu. Daarnaast hebben we aandacht voor de nationale thema’s duurzaamheid, energietransitie, klimaatadaptatie én gezondheid.

Gezondheid als verbindende factor

We willen een fysieke leefomgeving die een gezonde leefstijl bevordert. We gaan het openbaar gebied meer gebruiken voor spelen,bewegen en ontmoeten. Maar ook mogelijkheden bieden voorde aanleg van goede fi etspaden waardoor mensen vaker de fietspakken. De Omgevingswet vat gezondheid’ breed op en met de blikop de toekomst. Zo is gezondheid de verbindende factor voor alleopgaven in het fysieke domein.

De kernkwaliteiten

Inwoners, ondernemers en belangenorganisaties hebben verteld wat zij waarderen aan hun (woon) omgeving. De resultaten hiervan zijn de ‘kernkwaliteiten’ van Nuenen: groen, dorps, rustig en gezellig. Deze staan centraal in deze omgevingsvisie, om te koesteren en te versterken.

We kiezen voor:

Hoogwaardige woon- en leefomgeving

Een groene woon- en leefomgeving

  • Beschermen van waardevolle groenstructuren.
  • Kwaliteitsverbetering van bestaand groen.
  • Gericht toevoegen van groen (ook daken en gevels).
  • Kansen gebruiken zoals klimaatadaptatie en het bevorderen van bewegen.

Een nog aantrekkelijker centrum

  • Levendig, aantrekkelijk en compact.
  • Natuurinclusief en klimaatadaptief bouwen en inrichten.
  • Autoluw en fiets- en wandelvriendelijk.
  • Bescherming, behoud en beleving van erfgoed.

Wonen en ruimtelijke planvorming

  • Kleine, betaalbare woningen voor jongeren en ouderen.
  • Transformatie en inbreiding met respect voor groen en dorps karakter.
  • Kleinschalige uitbreidingen bij Gerwen en Nederwetten.
  • Verduurzamen nieuwe en bestaande woningen (zoals isoleren en zonnepanelen).

Vitale samenleving

  • Ruimte voor initiatieven vanuit de samenleving.
  • Behouden, verbeteren en benutten van voorzieningen en accommodaties.
  • Openbare ruimte inzetten voor spelen, bewegen en ontmoeten.
  • Ruimte voor evenementen.
  • Aandacht voor sociale veiligheid.

Robuust Landschap

Natuurontwikkeling

  • Natuur beschermen en versterken.
  • Vergroten biodiversiteit.
  • Natuur waar mogelijk inzetten voor klimaatadaptatie en spelen en bewegen.
  • Versterken extensieve recreatie, zoals wandelen en fietsen. En ruimte voor beleving en cultuurhistorie.

Energietransitie

  • Maatregelen met beperkte impact op landschap en ruimte.
  • Onderzoek naar mogelijkheden grootschalige opwek energie.

Landbouw

  • Duurzame-, natuurinclusieve- en kringlooplandbouw en innovaties.
  • Ruimte voor omschakeling en nevenfuncties.
  • Herbestemmen van landbouwgrond van stoppende boeren.

Nuenen in Brainport

Inzetten op de groene ruimte tussen Eindhoven en Helmond

  • Deel van het Dommeldal wordt ‘stadspark’ voor Nuenen en de regio.
  • Versterken van de Van Gogh-beleving met respect voor het erfgoed.
  • Landgoed Gulbergen als recreatieve ‘hotspot’ met lokale en regionale worteling.
  • Behouden en versterken Enode als lokale en regionale waterrecreatieplek.

Hoogwaardige woongemeente

  • Hoogwaardige en gezonde woon- en leefomgeving, met behoud en versterking van de Nuenense kwaliteiten. Een aantrekkelijk, compact en vitaal centrum.
  • Transformatie Berkenbos naar stedelijk woon-werkmilieu.
  • Kwaliteitsverbetering bedrijventerreinen Eeneind.

Bereikbaarheid

  • Inzetten op verschillende vormen van vervoer en gezonde mobiliteit.
  • Leefbaarheid behouden en waar mogelijk verbeteren.
  • Lokaal en regionaal verkeer in goede banen leiden.

Wat betekent de omgevingsvisie voor u?

De omgevingsvisie is de basis voor het later op te stellen omgevingsplan. Dit plan vervangt onder andere alle bestemmingsplannen van Nuenen. De visie geeft ook richting aan alle andere – deels verplichte – gemeentelijke programma’s en plannen. De kans is dus groot dat u er als inwoner of ondernemer direct of indirect mee te maken krijgt. Bijvoorbeeld bij het aanvragen van een omgevingsvergunning. Of bij het vestigen van een bedrijf.

Wij nodigen iedereen uit om samen met ons aan de leefomgeving van Nuenen te werken. De Omgevingsvisie schept de kaders voor initiatieven. Niet alleen de gemeente werkt hieraan. We zien ook graag initiatieven uit de samenleving komen. Ook als deze nog niet precies binnen de regels van het bestemmingsplan (in de toekomst het omgevingsplan) passen. Om na te gaan of de gemeente het initiatief toch wil faciliteren, letten we op de volgende punten:

  1. Het initiatief draagt bij aan de Nuenense ambities/ keuzes en opgaven.
  2. Het initiatief doet geen afbreuk aan de kernkwaliteiten en levert waar mogelijk een bijdrage aan het versterken van de kernkwaliteiten.
  3. Het initiatief levert een positieve bijdrage aan de gezondheid.
  4. Het initiatief moet ten minste voldoen aan de wettelijke normen en regels.
  5. Als het initiatief niet past binnen de regels van het omgevingsplan dan overleggen de initiatiefnemers in een zo vroeg mogelijk stadium met de omgeving over hun plannen.

Download de infographic vastgestelde Omgevingsvisie Nuenen.

Omgevingswet

Op 1 juli 2022 gaat in Nederland de Omgevingswet in. Met de komst van deze wet verandert er veel. Zo bundelt deze wet 26 bestaande wetten voor onder meer bouwen, milieu, water, ruimtelijke ordening en natuur. Deze Omgevingswet verplicht alle gemeenten om een omgevingsvisie op te stellen over de toekomst van de gemeente. De visie wordt verder uitgewerkt in programma's, verordeningen en een omgevingsplan. Het is belangrijk dat de overheid nu al begint met de voorbereidingen.

Lees meer over de Omgevingswet op de website van de rijksoverheid.

Eén wet, één loket, één procedure

Uw garage ombouwen tot bedrijfsruimte? Of van een leeg stuk land een speelveld maken? Goede initiatieven komen soms lastig van de grond. Dat verandert vanaf 2022, met de nieuwe Omgevingswet. Dan geldt: één wet, één loket, één procedure. Die procedure gaat bovendien van 26 naar 8 weken. 

Het gehele traject wordt daarmee eenvoudiger, sneller en goedkoper. De nieuwe Omgevingswet geeft meer ruimte. Ruimte aan de gemeente om eigen keuzes te maken, én ruimte voor ideeën en initiatieven van bewoners, ondernemers, verenigingen en andere partijen in Nuenen. Tegelijkertijd vraagt de Omgevingswet ook om meer initiatief voor draagvlaak bij de initiatiefnemer. Wanneer u een idee heeft zoekt u dus zelf draagvlak daarvoor bij de omgeving.

Waarom een visie?

Op 1 juli 2022 gaat de Omgevingswet in. Met de komst van deze wet verandert er veel. Zo bundelt deze wet 26 bestaande wetten voor onder meer bouwen, milieu, water, ruimtelijke ordening en natuur. De Omgevingswet verplicht alle gemeenten om een omgevingsvisie op te stellen over de toekomst van de gemeente. Het is belangrijk dat de overheid nu al begint met de voorbereidingen.

Met de omgevingsvisie hebben we één beleid voor Nuenen voor onze fysieke leefomgeving. In dit omgevingsbeleid is gezondheid de verbindende factor. Dat klinkt misschien raar. Gezondheid en de fysieke leefomgeving. Maar dat is het niet. Onze leefomgeving heeft veel invloed op onze gezondheid. Denk aan de luchtkwaliteit, maar ook de mogelijkheid om te sporten en elkaar te ontmoeten.

De omgevingsvisie gaat over de fysieke leefomgeving en hoe de kwaliteit hiervan kan worden verbeterd. In de omgevingsvisie komt onder andere aan bod de ruimtelijke ordening (bv hoeveel huizen zijn er, wat is er nodig in de toekomst), de inrichting van het openbaar gebied (bv waar moeten er speeltuinen komen of een park) en het milieu. Daarnaast komen ook de nationale thema’s duurzaamheid, energietransitie, klimaatadaptatie én gezondheid in de omgevingsvisie terug.

De Omgevingswet gaat er vanuit dat we samen met de gemeenschap verantwoordelijk worden voor de fysieke leefomgeving. Vanuit die gedachte is het ook niet meer dan logisch dat we de omgevingsvisie samen met onze inwoners, ondernemers, verenigingen en partners hebben gemaakt. 

Opgaven

De omgevingsvisie gaat over veel onderwerpen. Voor Nuenen zijn deze verdeeld over 4 opgaven en uitgangspunten:

  • hoogwaardige woon- en leefomgeving,
  • de vitale samenleving,
  • een robuust landschap en
  • Nuenen in Brainport

Gezondheid is hierbij de verbindende factor. Dat klinkt misschien raar. Gezondheid en de fysieke leefomgeving. Maar dat is het niet. Onze leefomgeving heeft veel invloed op onze gezondheid. Denk aan de luchtkwaliteit, maar ook de mogelijkheid om te sporten en elkaar te ontmoeten.

Omgevingsagenda

Een belangrijke stap naar de omgevingsvisie is de omgevingsagenda. Hiervoor spraken we met meer dan 500 Nuenenaren tijdens interviews, enquêtes en bijeenkomsten. In de agenda staat wat de visie in ieder geval moet bevatten; de belangrijke wensen, kwaliteiten en ontwikkelingen, de opgaven en uitgangspunten. 

De omgevingsagenda is op 13 februari 2020 door de gemeenteraad vastgesteld. We hebben de inhoud ook overzichtelijk weergegeven in een infographic.

Inwoners dachten mee

De omgevingsvisie is voor iedereen belangrijk. Daarom is deze visie samen met u gemaakt. Iedereen heeft op verschillende manieren kunnen meedenken en meepraten. 

Onderzoek naar kwaliteiten, ambities en aandachtspunten

Om te beginnen zijn we de straat op gegaan. Gehuld in rode jasjes hebben we 300 inwoners geïnterviewd. Om zoveel mogelijk mensen en verschillende doelgroepen te bereiken zijn we op veel verschillende plekken geweest. Langs de lijn, in de kroeg, de bibliotheek en de rommelmarkt. Daarnaast hebben we bijeenkomsten georganiseerd met de dorpsraden, ondernemers, jongeren, ouderen en kinderen. Ruim 500 mensen deelden hun blik op ons dorp met ons. De kwaliteiten, de ambities en de aandachtspunten.

Wensen

De boodschap was helder: houdt Nuenen zoals het is. Dorps, gezellig, rustig en groen. Natuurlijk blijft er altijd wat te wensen over. Deze wensen haalden we bij jullie op:

  • 'Wij willen samen sporten en leuke dingen doen'
  • 'Wij willen groen in onze dorpen'
  • 'Wij willen een gezellig en mooi centrum'
  • 'Wij willen niet meer in de file staan'
  • 'Wij willen aantrekkelijk zijn voor jongeren en zorgen voor ouderen'
  • 'Wij willen groen om onze dorpen'
  • 'Wij willen buiten kunnen spelen en bewegen'

Dilemma’s

Genoeg stof om over door te praten samen. Want het lijkt misschien niet spannend om Nuenen te houden zoals het is, maar met ontwikkelingen als mobiliteit, duurzaamheid en vergrijzing is dat toch een behoorlijke uitdaging. Dat levert de nodige dilemma’s op. De roep om woningen is groot, maar hoe doen we dat als we Nuenen groen willen houden? Aan de hand van deze dilemma’s zijn we in gesprek gegaan met Nuenense verenigingen. Het liet ons zien waar we het over eens zijn, maar ook waar de meningen verdeeld zijn.

De kwaliteiten van Nuenen

Het online onderzoek van eind 2020 leverde een mooi beeld op van hoe de inwoners van Nuenen kijken naar de kwaliteiten dorps, groen, rustig en gezellig. Zo’n 1.500 mensen deden mee en kozen de foto’s en de uitspraken die zij het beste vonden passen bij de genoemde kwaliteiten. Dit biedt een nog beter inzicht in deze eigenschappen en de beleving van de Nuenenaar daarbij. Met deze informatie kunnen we de kwaliteiten in de omgevingsvisie nog beter beschrijven. Om ze in de toekomst te kunnen koesteren en verbeteren.

Favoriete plekken

Naast de vier kwaliteiten in woord en beeld, konden deelnemers ook aangeven wat hun favoriete plek was in de gemeente én welke plek in hun ogen beter kan. Ook dit onderdeel leverde zeer veel, nuttige reacties op. Deze worden nu geïnventariseerd en gerubriceerd zodat ze bij toekomstige ontwikkeling in beeld zijn. 

Wat waren de meest gekozen uitspraken per onderwerp?

Welke uitspraak past het beste bij rustig Nuenen? 
1.    “Veel groen in de wijk” (502 stemmen)
2.    “Wandelen in het bos” (433 stemmen)
3.    “Een rustige woonstraat| (369 stemmen)

Welke uitspraak past het beste bij groen Nuenen? 
1.    “Buitengebied dichtbij” (438 stemmen)
2.    “Groene parken in het dorp” (360 stemmen)
3.    “Nuenense broek en de Herendonken” (331 stemmen)

Welke uitspraak past het beste bij gezellig Nuenen? 
1.    “Knus centrum” (434 stemmen)
2.    “Lekker uiteten” (412 stemmen)
3.    “Een vol terras” (333 stemmen)

Welke uitspraak past het beste bij dorps Nuenen?  
1.    “De terrassen rond het park” (412 stemmen)
2.    “Pittoresk dorp” (295 stemmen)
3.    “Gelegen in het groen” (287 stemmen)

Wat waren de meest gekozen foto’s? 

De plaatjes tonen de gekozen foto’s per onderwerp. Hoe groter de foto, hoe meer er op werd gestemd. 

Wat maakt Nuenen dorps? Je ziet diverse foto's van Nuenen, waarvan Het Park en De Parkstraat in Nuenen het grootst staan afgebeeld.
Wat maakt Nuenen gezellig? Je ziet diverse foto's van Nuenen waarvan de cafés aan Het Park het grootst staan afgebeeld.
Wat maakt Nuenen groen? Je ziet diverse foto's van Nuenen waarvan de vijver in Het Park het grootst staat afgebeeld.
Wat maakt Nuenen rustig? Je ziet diverse foto's van Nuenen waarvan Het Park, het Vincent van Gogh kerkje en molen De Roosdonck het grootst staan afgebeeld.

Download het complete verslag van het participatietraject.