Historie en algemene informatie

Nuenen bestaat uit de drie kerkdorpen Nuenen, Gerwen en Nederwetten en een aantal buurtschappen, waarvan Eeneind de grootste is. Er wonen ruim 24.000 inwoners in gemeente Nuenen c.a. (november 2023).

Nuenen ligt in een omgeving met prachtige bossen en weiden. Ook op het gebied van kunst en cultuur is het aanbod groot. Zo liet Vincent van Gogh zich in Nuenen inspireren toen hij van 1883-1885 in onze gemeente woonde en werkte. Het wereldberoemde schilderij de Aardappeleters heeft hij hier geschilderd.

Nuenen en Gerwen

De namen Nuenen en Gerwen zijn van Frankische oorsprong en behoren tot de zogenaamde "heimnamen". Nuenen - Nuenhem, nieuwe plaats; Gerwen - Gerwin's-heim, de woonplaats van een oud-Germaans stamhoofd. Beide dorpen zijn ontstaan tussen de vijfde en de achtste eeuw, waarbij Gerwen het oudste dorp is. Uit de bijlen en urnen die in 1863 en 1915 zijn gevonden, blijkt dat een Germaanse stam op het grondgebied van de huidige gemeente gevestigd moet zijn geweest.
Bij de aanvang van de bouwwerkzaamheden in het plan Langakker-Tomakker in Nuenen-Oost werden opnieuw opgravingen verricht waarbij gebruiksvoorwerpen uit de urnenveldenperiode (8e eeuw) werden gevonden. Hieruit leidt men af dat daar de eerste bewoners van Nuenen woonden. De burgerlijke gemeente Nuenen-Gerwen gaat terug tot 1300. Op St. Barbaradag 1300 deed Hertog Jan van Brabant een uitgiftebrief uitgaan, waarin - door hem aangegeven - gronden voor gebruik van de gezamenlijke ingezetenen van Nuenen-Gerwen worden afgestaan.

Nederwetten

Het dorp Nederwetten ontstond in de twaalfde eeuw als ontginningsdorp bij de Priorij Hooidonk, die in 1146 werd gesticht en waarvan nog enige resten zijn overgebleven nabij de Hooidonkse watermolen. In 1810 werd de gemeente Nederwetten door het Franse bewind met de voormalige heerlijkheid Eckart tot één gemeente verenigd. De gemeente Nederwetten-Eckart heeft bestaan tot 1 januari 1821. Eckart werd toen gevoegd bij de gemeente Woensel, terwijl Nederwetten deel ging uitmaken van de toen nieuw gevormde gemeente Nuenen, Gerwen en Nederwetten.